Leidse Biologen 1963

Joop van Lenteren

 

Belangstelling voor biologie:

Wilde eerst timmerman worden (werkte vaak in timmerwerkplaats van een familielid en herinner me nog steeds het vakmanschap en de heerlijke houtgeur), daarna electronicus, maar mijn vader stimuleerde middelbare school af te maken. In laatste jaar op lyceum boeide biologie-onderwijs me zo dat ik mijn keuze wijzigde. Motivatie op dat moment niet zozeer evolutie, maar meer het begrijpen van functioneren van leven.

Studie:

Studie (1963-1976): kandidaats biologie k', keuzevakken electronenmiscroscopie, plantenanatomie en dierenoecologie.
Vervolgens promotieonderzoek tijdens aanstelling als medewerker op vakgroep dierenoecologie, promotie in 1976 (populatiedynamiek en gedragsecologie van sluipwespen).

Werkzaamheden:

1970-1983. Onderzoek en onderwijs in Leiden. Tijdens mijn puur wetenschappelijk onderzoek aan sluipwespen ontwikkelde zich belangstelling voor milieuproblematiek in het breed (stond aan de wieg van de werkgroep milieubeheer Leiden) en meer specifiek op gebied van niet-chemische gewasbescherming met behulp van natuurlijke vijanden.
Samenwerking met proef- station voor de glastuinbouw in Naaldwijk, met diverse instituten in Wageningen en de firma Koppert Biosystems (nu de grootste commerciële producent van natuurlijke vijanden ter wereld, niet mijn verdienste natuurlijk!) leidde tot snelle toepassing van biologische bestrijding in Nederland.

1976-1977. Post doc aan Universiteit van California, Riverside, USA

1981. Sabbatical aan Universiteit van Massachusetts, Amherst, USA

1983-2003. Hoofd vakgroep Entomologie Wageningen Universiteit. Beheer, onderzoek, onderwijs. Naast het beheren van een vakgroep (gebouw, financiën en personeelszaken voor ongeveer 90 medewerkers, het ontwerpen van onderwijs- en onderzoeksprogramma's en het aanvragen van onderzoeks- beurzen) heb ik de afgelopen 40 jaar onderzoek verricht aan insectengedrag, populatiedynamiek en het ontstaan plaag- situaties, aan biologische bestrijding van plagen en aan milieuvriendelijke en duurzame landbouwmethoden.
Gedurende de aanstelling in Wageningen heb ik veel gereisd in verband met onderzoeksprogramma's in de tropen die werden gefinancierd door het Ministerie van Buitenlandse zaken en vaak weten- schappelijk begeleid door Wageningen Universiteit. Ook ben ik regelmatig op missie geweest voor de wereldvoedselorganisatie (FAO) en andere internationale organisaties die zich met entomologie of plaagbeheersing bezig houden.
Daarnaast vervulde ik gasthoogleraarschappen in China, Italië en Brazilië.

1989 en 1992. Sabbaticals aan Universiteit van California, Riverside USA

1997-2011. Jaarlijkse sabbaticals van 4 maanden aan Universiteit van Perugia, Italië.

2011-heden. Jaarlijkse sabbaticals van 4 maanden aan Federale Universiteit van Lavras, Minas Gerais, Brazilië.

2003-heden. De laatste 10 jaar heb ik diverse bestuursfuncties binnen de Internationale Organisatie voor Biologische Bestrijding vervuld (IOBC-Global) en werkte ik voor de Europese Voedselautoriteit (EFSA).
Sinds juni 2010 ben ik met pensioen, maar ik heb nog enkele promovendi in Wageningen en Brazilië, verzorg onderwijs en werk nog voor IOBC (vice president) en EFSA (vice voorzitter van het Panel for Plant Health).

Persoonlijke informatie:

Terugkijkend op mijn werk en privéleven levert dat voor mij een positief beeld op, met als grote uitzondering het verdriet over het overlijden van mijn vrouw Marianne Bergeman in 2008.

Ondanks dat verdriet kan ik niet anders dan bijzonder tevreden en dankbaar zijn. Ouders die je de kans hebben gegeven de beste opleiding te volgen en dat ook stimuleerden.
Een fantastische middelbare schooltijd, een fijne studie, een lieve vriendin/vrouw, geweldige kinderen (Pjotr, 1971 en Camiel, 1973), prettige familie, veel goede vrienden in binnen- en buitenland, en een heerlijk beroep met veel reizen, veel interessante contacten in allerlei landen, steeds weer nieuwe mensen, waaronder veel jonge studenten die je regelmatig kon motiveren voor milieuvriendelijke landbouw en een schoner milieu te gaan werken. En als je dan ook nog de toepassing van je eigen onderzoek in de praktijk ziet mag je je gelukkig voelen.

Kortom, ik zou mijn leven niet over willen doen en het ook met niemand willen ruilen: het was en is nog steeds mooi, en dat is mede het resultaat van het ontmoeten van mijn nieuwe partner, Vanda Bueno.

Joop van Lenteren, Delft 2013